Το Χλώριο ανακαλύφθηκε τον 16ο αιώνα και σήμερα είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα χημικά στον κόσμο. Το Χλώριο χρησιμοποιείται τόσο πολύ από την βιομηχανική παραγωγή, έτσι ώστε η αντικατάστασή του με εναλλακτικές λύσεις θα άλλαζε την καθημερινότητά μας.
Πως παράγεται το Χλώριο;
Το Χλώριο παράγεται από την ηλεκτρόλυση αλατούχου νερού. Όταν το ηλεκτρικό ρεύμα διέρχεται από το αλατούχο νερό, δηλαδή από 2NaCl (άλας) & 2H20 (νερό), τότε η ηλεκτρόλυση μας δίνει:
Cl2 (Χλώριο) + 2NaOH (Υπεροξείδιο του Νατρίου) + H2 (Υδρογόνο).
Το Χλώριο συλλέγεται σε αέρια μορφή και χρησιμοποιείται για την παραγωγή άλλων προϊόντων Χλωρίου(όπως απολυμαντικά, πλαστικά κλπ.)
Πως απολυμαίνει το Χλώριο;
Όταν προστίθεται Χλώριο στο νερό:
(Χλώριο) + H2O (νερό)
τότε συμβαίνει μία αντίδραση η οποία μας δίνει:
HOCl (Υποχλωριώδες Οξύ) + HCl (Υδροχλωρικό οξύ).
Το ΗΟCl είναι η ενεργή θανατηφόρα ουσία του Χλωρίου. Με αυτό γίνεται η απολύμανση. Τα άτομα του Χλωρίου ή τα ιόντα σκοτώνουν τους μικροοργανισμούς εισχωρώντας στα κυτταρικά περιβλήματα και καταστρέφοντας τα ένζυμα, την δομή και την παραγωγική τους διαδικασία.
Όταν αυτό συμβεί, το κύτταρο απενεργοποιείται ή οξειδώνεται. Τα άτομα του ΗΟCl συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο, έως ότου ενωθούν με ενώσεις αζώτου ή αμμωνίας (Χλωραμίνες) ή απενεργοποιηθούν από μόνα τους.
Είναι επικίνδυνο το Χλώριο;
ΝΑΙ!!! Το Χλώριο είναι επικίνδυνο και σε κάποιες μορφές του είναι πολύ επικίνδυνο, για την ανθρώπινη ζωή και το περιβάλλον.
Το Χλώριο, διαλυμένο στο νερό και σε χαμηλά επίπεδα χρησιμοποιείται στις πισίνες και δεν αποτελεί κίνδυνο για τους κολυμβητές. Αλλεργικά συμπτώματα είναι πάρα πολύ σπάνια, παρ’ όλα αυτά μεμονωμένα περιστατικά αναφέρουν δερματικό ερεθισμό. Οι Χλωραμίνες, οι οποίες βρίσκονται σε νερό το οποίο δεν είναι σταθεροποιημένο σε σωστές αναλογίες, έχουν σαν αποτέλεσμα ερεθισμό των ματιών (κόκκινα μάτια) κατά την κολύμβηση.
Υπερβολικά υψηλά επίπεδα Χλωρίου στο νερό μπορεί να απελευθερώσει αρκετά αέρια Χλωρίου στην επιφάνεια του νερού με αποτέλεσμα να έχουμε αναπνευστικές δυσκολίες.
Ο εργαζόμενος που έχει αναλάβει να προσθέτει Χλώριο στην πισίνα πρέπει να τηρεί σχολαστικά τους κανόνες ασφάλειας. Πάντα να προσέχει κατά το άνοιγμα του δοχείου του Χλωρίου. Η εισπνοή αερίων Χλωρίου μπορεί να έχει μοιραία κατάληξη. Πάντα πρέπει να φοράει προστατευτική μάσκα (για στόμα, μύτη και μάτια) και γάντια. Εάν το Χλώριο έρθει σε επαφή με το δέρμα πρέπει να γίνει αμέσως πλύση με πολύ νερό. Εάν το Χλώριο έρθει σε επαφή με τα μάτια πρέπει να γίνει αμέσως πλύση με πολύ νερό και αμέσως να ειδοποιηθεί γιατρός.
Όπως πάντα αναγράφεται στην ετικέτα του δοχείου, ΠΟΤΕ μην ανακατεύετε το Χλώριο με άλλα χημικά.
Ελεύθερο, Δεσμευμένο και ολικό Χλώριο
Το Χλώριο είναι το πιο κοινό απολυμαντικό για το νερό. Το Xλώριο που βρίσκεται στο νερό συνδέεται με βακτήρια, αφήνοντας έτσι μόνο ένα μέρος του αρχικού χλωρίου (Ελεύθερο Χλώριο) να συνεχίσει την απολυμαντική του δράση.
Το Eλεύθερο Xλώριο αντιδρά με ιόντα αμμωνίας και οργανικές ενώσεις δημιουργώντας ενώσεις Χλωρίου (Δεσμευμένο Χλώριο). Το Δεσμευμένο Χλώριο μαζί με το Ελεύθερο Χλώριο ονομάζονται Ολικό Χλώριο.
Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τρόποι για τη μέτρηση του Χλωρίου. Όλοι βασίζονται στη χημική μέθοδο DPD, κατά την οποία μετράμε την χρωματική απόχρωση μετά την πρόσθεση του DPD αντιδραστηρίου στο δείγμα μας.
Πόσο χλώριο;
Στην Ελλάδα, το αποδεκτό ιδανικό επίπεδο Χλωρίου σε μία πισίνα είναι μεταξύ 0.5 & 0.8 ppm. Το δείγμα πρέπει να λαμβάνεται από περίπου 20-30 cm βάθος και όσο πιο μακρυά γίνεται από τα τοιχία της πισίνας. Εάν έχουμε μειωμένο Χλώριο, τότε εμφανίζεται ανάπτυξη βακτηρίων, άλγων και θολότητα. Εάν έχουμε αυξημένο Χλώριο, τότε έχει σαν αποτέλεσμα ερεθισμό των ματιών, της μύτης και του δέρματος.
Τρόποι μέτρησης Χλωρίου
Η Ηanna Instruments διαθέτει τρεις διαφορετικούς τρόπους για τη μέτρηση του Χλωρίου. Έτσι, έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε αυτόν που ταιριάζει στην εφαρμογή σας καθώς και στο ποσό που θα θέλατε να διαθέσετε.
Ηλεκτρονικά Φωτόμετρα
Η μέθοδος αυτή μας προσφέρει την μέγιστη ακρίβεια στις μετρήσεις μας. Το φωτόμετρο είναι το ‘ηλεκτρονικό μάτι’ σύγκρισης των χρωμάτων. Κατά την διάρκεια της μέτρησης μία δέσμη συγκεκριμένου μήκους κύματος διέρχεται από το δείγμα μας. Το όργανο μετράει το ποσοστό της δέσμης που απορροφήθηκε και με ακρίβεια (έως 0.01 mg/l) μας δίνει το αποτέλεσμα στην οθόνη του οργάνου μας.
Χρωματικός Δίσκος
Για μεγαλύτερη ακρίβεια η χρωματική κλίμακα παρέχεται σε ένα χρωματικό δίσκο με τον οποίο επιτυγχάνουμε καλύτερη ανάλυση χρωμάτων και κατά συνέπεια μεγαλύτερη ακρίβεια στη σύγκριση. Και με αυτή τη μέθοδο, το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται πάντα από την οπτική ικανότητα του χρήστη και τον σωστό φωτισμό του δείγματος.
Χημικά Τest Kit
H πιο βασική μέθοδος ελέγχου είναι με την χρήση χημικών Test Kit, με τα οποία ο χρήστης κρίνει την χρωματική απόχρωση του δείγματος με μια χρωματική κλίμακα. Όμως, το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται πάντα από την οπτική ικανότητα του χρήστη και τον σωστό φωτισμό του δείγματος.